سوره بقره آیه 20 (تفسیر و اطلاعات آماری این آیه)

يَكَادُ الْبَرْقُ يَخْطَفُ أَبْصَارَهُمْ ۖ كُلَّمَا أَضَاءَ لَهُم مَّشَوْا فِيهِ وَإِذَا أَظْلَمَ عَلَيْهِمْ قَامُوا ۚ وَلَوْ شَاءَ اللَّـهُ لَذَهَبَ

بِسَمْعِهِمْ وَأَبْصَارِهِمْ ۚ إِنَّ اللَّـهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

ترجمه:

(روشنائى خيره كننده) برق، نزديك است چشمانشان را بربايد. هر زمان كه (برق جستن مى

كند، و صفحه بيابان را) براى آنها روشن مى سازد، (چند گامى) در پرتو آن راه مى روند; و

چون خاموش مى شود، توقف مى كنند. و اگر خدا بخواهد، گوش و چشم آنها را از بين مى

برد; چرا كه خداوند بر هر چيز تواناست.

تفسیر:

بعد از بيان صفات و ويژگى هاى منافقان، قرآن مجيد، براى مجسم ساختن وضع آنها دو تشبيه

گويا در آیات 17و18و19و20 بیان میکند.

برق ها پى در پى بر صفحه آسمان تاريك جستن مى كند. نور آنها چنان زیاد است که ممکن

است چشم را کور کنند هر زمان كه برقى مى زند و صفحه بيابان تاريك، روشن مى شود، چند

گامى در پرتو آن راه مى روند، ولى بلافاصله ظلمت بر آنها مسلط مى شود و آنها در جاى

خود متوقف مى گردند آنها هر لحظه، خطر را در برابر خود احساس مى كنند; چرا كه در دل

اين بيابان نه كوهى به چشم مى خورد، و نه درختى تا از خطر رعد، برق و صاعقه جلوگيرى

كند، هر آن ممكن است هدف صاعقه اى قرار گيرند و در يك لحظه خاكستر شوند. مى دانيم:

صاعقه ها به هر بر آمدگى از زمين حمله مى كنند، اما در دل بيابان جز آنها بر آمدگى پيدا نمى

شود كه صاعقه متوجه آن گردد، بنابراين خطر، جدى و حتمى است (با توجه به اين كه خطر

صاعقه در بيابان هاى مسطحى همچون بيابان هاى حجاز به درجات از مناطق كوهستانى بيشتر

است، اهميت اين مثال براى مردم آن محيط روشن تر مى شود). نمى داند چه كند؟ مضطرب

و پريشان، حيران و سرگردان بر جاى خود ايستاده، نه راهى در ميان شن هاى بيابان پيدا است

و نه راهنمائى كه در پرتو هدايت او گام بر دارد. حتى اين خطر وجود دارد كه غرش رعد،

گوش آنها را پاره و نور خيره كننده برق چشمانشان را نابینا کند.

جهاد مسلحانه مسلمين در برابر دشمنان همانند خروش رعد و صاعقه بر سر آنها فرود مى

آمد، گاه گاه فرصت هائى، براى پيدا كردن راه حق نصيبشان مى شد و انديشه هاشان بيدار مى

گشت، ولى افسوس كه اين بيدارى همچون برق آسمان ديرى نمى پائيد، تا مى خواستند چند

گامى بردارند خاموش مى شد و تاريكى غفلت و سپس توقف و سرگردانى جاى آن را مى

گرفت. پيشرفت سريع اسلام، همچون برق آسمانى چشم آنها را خيره كرده بود، و آيات قرآن

كه پرده از رازهاى نهانيشان بر مى داشت همچون صاعقه ها آنها را هدف قرار مى داد، هر

دم احتمال مى دادند آيه اى نازل گردد و پرده از رازهاى ديگرى بر دارد و رسواتر شوند.

منافقان از اين نيز وحشت داشتند كه با علنى شدن اسرارشان فرمان جنگ از طرف خدا با اين

دشمنان خائن داخلى صادر شود و مسلمانان كه در آن روز قوى و نيرومند بودند بر آنها، حمله

كنند. منافقان در وحشت و سرگردانى سختى در مدینه قرار داشتند، آيات، با لحن شديد و

قاطعى پى در پى همانند رعد و برق آسمانى بر ضد آنها نازل مى شد، و هر آن احتمال اين مى

رفت: دستور مجازات و يا حداقل اخراج آنها از مدینه صادر گردد.

این مثال شرح حال منافقانى را بازگو مى كند كه از آغاز در همان صف نفاق بودند و حتى

براى يك لحظه هم ايمان نياوردند. این آیه مجسم كننده وضع محیطی است که منافقان در آن

هستند.

تعداد کلمات در آیه 20 سوره بقره 29 کلمه